PSI 515 KARŞILAŞTIRMALI POLİTİKA
(2022-2023 GÜZ)
Prof.Dr.Tanel Demirel,
Siyaset Bilimi Yüksek Lisans Programı, Çankaya Üniversitesi.
AMAÇ
Bu ders öncelikle karşılaştırmalı politikanın bazı temel kavramlarını ele alarak, öğrencilerin hem bilgilerini hem de eleştirel analiz kapasitelerini artırmayı hedefler. Konular ele alınırken, dar anlamda siyasal kavramlar ve siyasal sistemlere ağırlık veren bir yaklaşımdan ziyade, “siyasal” olanın sosyolojik, kültürel ve ekonomik veçhelerini de vurgulayan bir yaklaşımı tercih ediyoruz. Kavramların daha iyi anlaşılabilmesi ümidiyle Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya örnekleri üzerinde de duracağız.
DEĞERLENDİRME
Öğrencilerimizin önerilen okumaları yaparak derslere katılmaları beklenmektedir. Ayrıca “Karşılaştırmalı Politika – Kısa Notlar” adlı yayımlanmamış çalışmamız ve orada referans verilen kaynaklardan da faydalanmaları gerekir. Ara sınav (30p) ve final (50p) sınavlarına ek olarak, öğrencilerimizden bir kitap değerlendirmesi (20p) de istenecektir.
- KARŞILAŞTIRMALI POLİTİKA: KAVRAM & YAKLAŞIMLAR (1 hafta)
Adam Prezeworski, “Is the Science of Comparative Politics Possible ?” Carles Boıx, Susan c. Stokes, der, The oxford Handbook of Comparative Politics, Oxford, Oxford University Press, ss, 147-171; Sabri Sayarı, Hasret Dikici Bilgin, ”Karşılaştırmalı Siyaset Alanının Gelişimi,” Karşılaştırmalı Siyaset- Temel Konular ve Yaklaşımlar, der, Sabri Sayarı, Hasret Dikici Bilgin, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2013, ss, 5-24; M. Emre Hatipoğlu, “Karşılaştırmalı Siyasette Yöntem,” Karşılaştırmalı Siyaset- Temel Konular ve Yaklaşımlar, der, Sabri Sayarı, Hasret Dikici Bilgin, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2013, ss, 25-44; Tanel Demirel, “Siyasal Analiz: Bazı (Kişisel) Notlar” Türk Siyasetini Anlamak- Yaklaşımlar Hakkında Bir Deneme, Ankara, Liberte, 2019, ss. 213-236
- SİYASET, İKTİDAR, DEVLET: TEMEL KAVRAMLARA BİR BAKIŞ (1 hafta)
Okuma Parçaları: Tanel Demirel “Siyaset,” Sosyal Bilimlerde Temel Kavramlar, AÖF Yayınları, Eskişehir, 2013; ss, 111-137; Yüksel Taşkın, “Siyaset Nedir,” Siyaset; Kavramlar, Kurumlar, Süreçler, der, Yüksel Taşkın, İstanbul, İletişim, 2014, ss, 19-49; H. Tarık Şengül, “İktidar,” Siyaset Bilimi: Kavramlar, İdeolojiler, Disiplinler Arası İlişkiler, der, Gökhan Atılgan, E. Attila Aytekin, 3. Basım, İstanbul, Yordam, 2013, ss, 41-53; Nur Vergin, “Otorite Meşruluk ve Siyasal Sistem,” Siyasetin Sosyolojisi- Kavramlar, Tanımlar, Yaklaşımlar, İstanbul, Bağlam, 2003, ss, 35-52; Nur Vergin, “Siyaset, İktidar ve Devlet,” Siyasetin Sosyolojisi- Kavramlar, Tanımlar, Yaklaşımlar, İstanbul, Bağlam, 2003, ss, 19-34.
- MODERN ÇAĞ VE MODERNLİK ÜZERİNE BİR NOT (1 hafta)
Okuma Parçaları; Reinhard Bendix, “Tradition and Modernity Reconsidered,” Comparative Studies in Society and History, 1967, vol 9, no 3, pp, 292-346.; Peter Berger, “Toward A Critique of Modernity,” Facing Up to Modernity –Excursions in Society, Politics and Religion, New York, Basic Books, 1977: Anthony Giddens, Modernliğin Sonuçları, cev, Ersin Kuşdil, 6. Basım, İstanbul, Ayrıntı, 2014.
- AVRUPA’DA MODERN ULUS DEVLETLERİN DOĞUŞU VE MİLLİYETÇİLİK (1 hafta)
Okuma Parçaları: Alev Özkazanç, “Devletin Örgütlenmesi,” Siyaset; Kavramlar, Kurumlar, Süreçler, der, Yüksel Taşkın, İstanbul, İletişim, 2014, ss, 139-171. Charles Tilly, “War Making and State Making As Organized Crime,” Roads From Past to Future, der, Charles Tilly, New York, Lanham, 1997, ss,165-191; Anthony D. Smith, “State-Making and Nation-Building” The State –Critical Concepts –vol 2, der, John A. Hall, London, Routledge, 1994, ss, 59-89; Suavi Aydın, “Milliyetçilik,” Dünyada ve Türkiye’de Siyasal İdeolojiler, der, Ömer Çaha, Bican Şahin, Ankara, Orion, 2013, ss, 225-286
- LİBERAL DEMOKRASİLER & OTORİTER REJİMLER (2 hafta)
Yunus Sözen, “Siyasi Rejimler: Demokrasiler ve Diğer Sistemler” Karşılaştırmalı Siyaset- Temel Konular ve Yaklaşımlar, der, Sabri Sayarı, Hasret Dikici Bilgin, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2013, ss, 45-74; Schmitter, C. Philippe ve Karl, Tery Lynn, “What Democracy is ...and is not,” Journal of Democracy, 2, 3, 1991; Schmitter, Philippe C., “Dangers and Dilemmas of Democracy,” Journal of Democracy, vol 5, no 2, 1994. Robert A. Dahl, Demokrasi Üstüne, çev Betül Kadıoğlu, Ankara, Phoenix, 2001; Ergun Özbudun, Otoriter Rejimler, Seçimsel Demokrasiler ve Türkiye, İstanbul, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2011; Marquez, Xavier., Demokrasi Dışı Siyaset- Otoriterlik, Diktatörlük ve Demokratikleşme, çev, İsmail Çekem, İstanbul, İletişim, 2019.
- LİBERAL DEMOKRASİYİ MÜMKÜN KILAN KOŞULLAR (2 hafta)
Yaprak Gürsoy, “Rejim Değişiklikleri: Otoriterleşme ve Demokratikleşme” Karşılaştırmalı Siyaset- Temel Konular ve Yaklaşımlar, der, Sabri Sayarı, Hasret Dikici Bilgin, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2013, ss, 75-100. Tanel Demirel, “Demokrasi ve Demokratikleşme Üzerine,” AK Parti Siyaset Akademisi -10 Dönem Ders Notları, der, Hamdi Turşucu, Hamit Emrah Beriş, Aralık, 2011 (elektronik kitap); Geddes, Barbara, “What Causes Democratizations ?” The Oxford Handbook of Comparative Politics, der, Carles Boix, Susan C. Stokes, Oxford, Oxford Univ. Press, 2007. Charles Tilly, Demokrasi, çev E. Arıcan, Ankara, Phoenix, 2011; David Potter, David Goldblatt, Margaret Kiloh, Paul Lewis, der, Democratization, Oxford, Polity, 1997; Acemoğlu, Daron ve James Robinson., Dar Koridor, çev Yüksel Taşkın, İstanbul, Doğan, 2020.
- ÖRNEK ÜLKE 1 : AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ (2 Hafta)
James West Davidson, Kısa Amerika Birleşik Devletleri Tarihi, çev, Can Evren Topaktaş, İstanbul, Say, 2018.
Samuel Huntington, Biz Kimiz ? Amerikanın Ulusal Kimlik Arayışı, (İstanbul, CSA, 2004.)
Howard Zinn, Amerika Birleşik Devletleri Halklarının Tarihi, Sevinç Sayan Özer, Ankara, İmge, 2005.
Francis Fukuyama, After Neo-Cons: America At the Crossroads, London, Profile, 2006
- ÖRNEK ÜLKE 2: RUSYA (2 Hafta)
Abraham Ascher, Kısa Rusya Tarihi, çev, Yavuz Alogan, İstanbul, Say, 2022.
Moshe Lewin, Sovyet Yüzyılı, çev, Renan Akman, İstanbul İletişim, 2008.
Isaiah Berlin, Russian Thinkers, New York, Penguin, 1979.
KİTAP DEĞERLENDİRMESİ NASIL YAPILIR ?
Ödevin amacı öğrencinin seçtiği kitap hakkında ilgili literatürü gözden geçirip araştırmasını tamamladıktan sonra vardığı sonuçları derli toplu bir biçimde aktarma yeteneğini geliştirmektir. Kitap değerlendirme (sadece) kitap özeti değildir. Öğrenciler kitaptan ne öğrendiklerini, kitabın alana yaptığı katkıları ve kitabın (varsa) eksiklikleri ve eleştiriye açık yönlerini de belirtmelidirler.
Değerlendirme 2000 kelimeyi geçmeyecektir. Değerlendirmelerede minimumda tutulmuş “doğrudan alıntılar” dışında tümüyle kendi cümlelerinizi kullanmalısınız. Başkası tarafından yazılmış bir cümleyi aynen almak hırsızlıktır ve asla tolerans gösterilmeyecektir. Değerlendirmenizde, farklı kaynaklara referans vermeniz gerekmektedir. Metin içinde tutarlı olmak kaydıyla genel kabul gören herhangi bir referans sistemini kullanabilirsiniz. Birinci kitap değerlendirmesi 3 Aralık 2022 ikinci kitap değerlendirmesi ise 6 Ocak 2023 tarihinde hem e-posta yoluyla hem de basılı olarak teslim edilecektir.
PSI 515 KARŞILAŞTIRMALI POLİTİKA
DEGERLENDİRİLECEK KiTAPLAR
(2022-2023 GÜZ)
Somnier, İsabelle., Devrimci Şiddet, çev Işık Ergüden, İstanbul, İletişim, 2012
Scott, James S., Tahıla Karşı -İlk Devletlerin Derin Tarihi, çev, Akın Emre Pilgir, İstanbul, Koç Üniversitesi Yayınları, 2019.
Mises, Ludwig von., Bürokrasi, çev, Feridun Ergin, Ankara, Liberte, 2000.
Diamond, Jared., Yükseliş Krizdeki Uluslar için Dönüm Noktaları, çev, Barış Baysal, İstanbul, Pegasus, 2019.
Stiglitz, Joseph E., Eşitsizliğin Bedeli, çev, İstanbul, İletişim, Ozan İşler, İstanbul, İletişim, 2016.
Anderson, Perry., Amerikan Dış Politikası ve Düşünürleri, Barış Baysal, Ankara, NotaBene, 2015.
Chang, Ha-Joon., Kalkınma Reçetelerinin Gerçek Yüzü, 7. Basım, çev, Tuba Akıncılar Onmuş, İstanbul, İletişim, 2016.
Goody, Jack., Tarih Hırsızlığı, çev, Gül Çağalı Güven, 3. Basım, İstanbul, Türkiye İş Bankası, 2014.
Hobson, John. M., Batı Medeniyetinin Doğulu Kökenleri, çev Esra Ermert, 4. Basım, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, 2015.
Tilly, Charles, Demokrasi, çev, E. Arıcan, Ankara, Phoenix, 2011.
Acemoğlu, Daron ve James Robinson., Ulusların Düşüşü, çev, Faruk Rasim Velioğlu, 2.Basım, İstanbul, Doğan, 2013.
Acemoğlu, Daron ve James Robinson., Dar Koridor, çev Yüksel Taşkın, İstanbul, Doğan, 2020.
Millas, Hekül., Geçmişten Bugüne Yunanlılar- Dil, Din ve Kimlikleri, 3. Basım, İstanbul, İletişim.
Casanova, Julian., İspanya İç Savaşı'nın Kısa Tarihi, çev, Uygur Kocabaşoğlu, 2.Basım, İstanbul, İletişim, 2015.
Deliege, Robert., Gandhi, çev Işık Ergüden, Ankara, Dost, 1999.
Figes, Orlando., Nataşa’nın Dansı- Rusya’nın Kültürel Tarihi, çev, Figen Dereli, İstanbul, İnkılap, 2009.
Dabashi, Hamid., İran: Ketlenmiş Halk, çev Emine Ayhan, İstanbul, Metis, 2008.
Harari, Yuval Noah., 21.Yüzyıl için 21 Ders, çev, Selin Sıral, İstanbul, Kolektif Kitap, 2018
Marquez, Xavier., Demokrasi Dışı Siyaset- Otoriterlik, Diktatörlük ve Demokratikleşme, çev, İsmail Çekem, İstanbul, İletişim, 2019.
Fanon, Frantz., Yeryüzünün Lanetlileri, çev Şen Süer, İstanbul, Versus, 2017.
Bushkovitch, Paul., Büyük Petro, çev, Beran Akkıyal, İstanbul, İletişim, 2012.
rini artırmayı hedefler. Konular ele anırken, dar anlamda siyasal kavramlar ve siyasal sistemlere ağırlık veren bir yaklaşımdan ziyade, “siyasal” olanın sosyolojik, kültürel ve ekonomik veçhelerini de vurgulayan bir yaklaşımı tercih ediyoruz. Kavramların daha iyi anlaşılabilmesi ümidiyle Büyük Britanya Krallığı ve Çin örnekleri üzerinde de duracağız.